محمد عبدی
گروه ارکستر در کنار پرده فیلم در حال ضبط موسیقی
سینما از همان سال های آغازین پیدایشش، پیوند عمیقی با موسیقی یافت؛ تا آنجا که به هنگام نمایش فیلم های صامت، گاه موسیقی زنده اجرا می شد و جالب تر این که حتی به هنگام فیلمبرداری برخی فیلم های صامت، گروه ارکستر در گوشه ای می نواختند تا بر اساس آن ریتم صحنه و بازی تنظیم شود.
موزه "شهر موسیقی" در پاریس- که به ثبت و ضبط انواع سازها و تاریخچه موسیقی اختصاص دارد- نمایشگاه ویژه ای را به موسیقی و سینما اختصاص داده که در آن علاقه مندان این دو هنر به شکلی گسترده با بهترین موسیقی های تاریخ سینما و تاریخچه همکاری های به یادماندنی فیلمسازان و آهنگسازان آشنا می شوند.
نمایشگاه از توضیح مفاهیم پایه ای آغاز می کند و سعی دارد حتی بدیهیات را هم برای مخاطبان ناآشنا با سینما شرح دهد. جایگاه موسیقی در سینمای صامت با عکس هایی از نواختن موسیقی در کنار پرده سینما به هنگام نمایش فیلم توضیح داده می شود تا این که عکس هایی از نواختن ارکستر به هنگام فیلمبرداری تماشاگران را حیرت زده می کند.
چارلی چاپلین در حال هدایت نوازندگان
نمایشگاه ترکیبی است از اطلاعاتی که به شکل بسیار گسترده و با تاکید بر جزئیات بر دیوارها نصب شده اند، به همراه تکه های فیلم با موسیقی مورد اشاره و چندین مصاحبه و فیلم کوتاه درباره همکاری های معروف تاریخ سینما بین فیلمسازان و آهنگسازان محبوب آنها و حتی دستگاه های میکس موسیقی و صدا که هر تماشاگری می تواند خودش دست به کار شود و تفاوت ها و حساسیت های چکونگی استفاده از موسیقی را تجربه کند.
موریکونه افسانه‌ای
در همان ابتدای نمایشگاه، اولین آهنگسازی که مخاطب به نامش بر می خورد انیو موریکونه است؛ شاید معروف ترین آهنگساز تاریخ سینما. تماشاگران زمانی ذوق زده می شوند که می فهمند بسیاری از معروف ترین آثار او برای وسترن های سرجیو لیونه، پیش از فیلمبرداری ساخته شده اند و برخی از صحنه ها برخلاف رویه معمول موسیقی بر اساس تصویر، به شکل معکوس شکل گرفته و تصویرها بر اساس موسیقی از پیش ساخته شده برای فیلم فیلمبرداری شده اند. شاید از همین روست که اهمیت موسیقی های موریکونه برای زنجیره وسترن های اسپاگتی لیونه دو چندان به نظر می رسد.
برنارد هرمن؛ جهان یک نابغه
همکاری های معروف فیلمسازان و آهنگسازان
- سرگئی آیزنشتاین با سرگئی پروکوفیف- آثار مشهور: آلکساندر نووسکی، ایوان مخوف
- سرجیو لیونه با انیو موریکونه- آثار مشهورتر: خوب بد زشت، بخاطر چند دلار بیشتر، روزی روزگاری در آمریکا
- آلفرد هیچکاک با برنارد هرمن- آثار مشهورتر: سرگیجه، روانی، شمال از شمال غربی
- فدریکو فلینی با نینو روتا- آثار مشهورتر: جاده، هشت و نیم، جولیتای ارواح
- کنجی میزوگوچی و آکیرا کوروساوا با فومیو هایاساکا- آثار مشهورتر:هفت سامورایی، راشومون، زیستن- اوگتسومونوگاتاری، سانشوی مباشر، افسانه چیکاماتسو
- دیوید لین و موریس ژار- لورنس عربستان، دکتر ژیواگو، سفر به هند
- بلیک ادواردز با هنری منچینی- پلنگ صورتی، پارتی، صبحانه در تیفانی
- استیون اسپیلبرگ با جان ویلیامز- آثار مشهورتر: آرواره ها، فهرست شیندلر، مجموعه ایندیانا جونز
- جیمز کامرون با جیمز هورنر- بیگانه، تایتانیک ، آواتار
- تیم برتون با دنی الفمن- آثار مشهورتر: بازگشت بتمن، ادوارد دست قیچی، کابوس پیش از کریسمس
- امیر کاستوریتسا با گووان برگوویچ- زیرزمین، رویای آریزونا، دوران کولی ها
- دیوید لینچ و آنجلو بادالامنتی- جاده مالهالند، توئین پیکس، مخمل آبی
برنارد هرمن از نام های درخشانی است که در تاریخ سینما با موسیقی فیلم گره خورده است. "همشهری کین"، نخستین تجربه او در سینما، جاودانه شد و مجموعه موسیقی های او برای شاهکارهای آلفرد هیچکاک، نمونه های شگفت انگیزی از قدرت موسیقی در سینما و ترکیب دقیق آن با تصویر را به ثبت رساند، تا آنجا که مثلاً شاهکاری چون "سرگیجه"، بدون تم های به یادماندنی هرمن، غیرقابل تصور است.
شاید به استثنای پروکوفیف برای آیزنشتاین، هیچ آهنگساز دیگری به اندازه هرمن این چنین زیبا سازهای کلاسیک را در خدمت سینما در نیاورد.
یکی از سندهای به نمایش درآمده در این نمایشگاه، نامه مربوط به رزرو تالار معروف آلبرت هال برای فیلمبرداری "مردی که زیاد می دانست" است؛ جایی که نقطه اوج هیجان فیلم (کلایماکس) به هنگام اجرای یک کنسرت در این تالار رقم می خورد و همه چیز بیش از بیش با موسیقی پیوند دارد.
روابط درخشان
در یک بخش ویژه گفت و گو/فیلمی از رابطه چهار فیلمساز نامدار با آهنگسازهایشان به نمایش در می آید و در هر کدام از آنها هر دو درباره کار با یکدیگر حرف می زنند.
یکی از این همکاری های جاودانه، همکاری طولانی مدت استیون اسپیلبرگ و جان ویلیامز است. در این فیلم کوتاه هر دو در کنار هم حضور دارند و درباره چگونگی رابطه شان برای خلق موسیقی فیلم های معروفی چون آرواره ها و ایندیاناجونز حرف می زنند.
ویلیامز در این گفت و گو می گوید که تمام آهنگ هایی که برای اسپیلبرگ ساخته، بدون استثنا از همان ابتدا با تائید همیشگی او روبرو شده اند.
آلفرد هیچکاک در حال شنیدن موسیقی یکی از فیلمهایش
دیوید لین و موریس ژار هم از تجربه همکاری درخشان خود در فیلم هایی چون "لورنس عربستان" و "دکتر ژیواگو" برای ما می گویند در حالی که در بخشی از فیلم، ژار را می بینیم که همزمان با نمایش لورنس عربستان بر یک پرده بسیار بزرگ، در حال رهبری ارکسترش برای ضبط آهنگ فیلم است.
دو رابطه مورد توجه دیگر، به فیلمسازان این سال ها برمی گردد: دیوید لینچ و آنجلو بادالامنتی، ژاک اودیار و الکساندر دپله.
بادالامنتی در این فیلم کوتاه می گوید که چطور سعی دارد به فضای رازآلود فیلم های لینچ نزدیک شود و خاطره اش را از خلق بداهه موسیقی برای توئین پیکس نقل می کند و این که لینچ چطور با نواختن با دهان او را به چیزی که می خواهد هدایت کرد.
عنوان بندی‌ها و تم‌های به یادماندنی
عنوان بندی فیلم ها همیشه محمل مناسبی برای عرض اندام موسیقی بوده اند. حالا اینجا مجموعه ای از عنوان بندی هایی که موسیقی شناخته شده ای دارند، برای تماشاگران به نمایش در می آید. این عنوان بندی ها فیلم های متفاوتی را در برمی گیرند؛ از سرگیجه هیچکاک (یکی از معروف ترین عنوان بندی های تاریخ سینما) تا "جزیره برهنه" اثر کانتو شیندو از سینمای ژاپن.
چند موسیقی فیلم هم در رده تم های بی نظیر گنجانده شده اند که همگی ریتم های به یادماندنی و جذابی دارند که آنها را برای همیشه در ذهن تماشاگران فیلم ها جاودانه می کند: پلنگ صورتی، ماموریت غیرممکن، جنگ ستارگان و ایندیاناجونزها.
عکس‌های نادر
استیون اسپیلبرگ و جان ویلیامز
مجموعه ای از عکس های کمتر دیده شده هم بخش دیگری از نمایشگاه است. هنری منچینی آهنگساز برجسته به هنگام ساخت موسیقی برای "سیاره میمون ها"، صورتکی از یک میمون را به سر گذاشته و در حال هدایت ارکسترش است؛ عکسی که به عنوان پوستر نمایشگاه هم استفاده شده است. همین آهنگساز را در حال هدایت ارکستر برای موسیقی فیلم جنون می بینیم در حالی که آلفرد هیچکاک آنها را زیر نظر دارد. هرمن و اورسن ولز جوان هم در پشت صحنه همشهری کین دیدنی هستند.
در بخش دیگری از نمایشگاه، تصاویر فیلمسازان برجسته در کنار آهنگساز محبوب شان نصب شده است؛ از آیزنشتاین در کنار پروکوفیف تا تیم برتون و دنی الفمن.
منبع: بی بی سی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر